संत श्री एकनाथ

एकनाथ महाराज हे वारकरी संप्रदायातील एक संत म्हणून ओळखले जातात. नाथमहाराजांचा जन्म पैठण येथील सुर्यनारायण व रुक्मिणी यांच्या घरी १५३३ साली झाला मात्र आई-वडिलांचा सहवास त्यांना फार काळ मिळाला नाही. त्यांचे पालनपोषण त्यांचे आजी-आजोबा चक्रनारायण व सरस्वती यांनी केले. संत भानुदास हे नाथमहाराजांचे पणजोबा होते. ते नित्य सूर्याची उपासना करीत असत. पैठण जवळील वैजापूर येथील गिरीजा हिच्याशी नाथांचा विवाह झाला. या दाम्पत्याला गोदावरी, गंगा व हरी अशी तीन अपत्ये झाली. आपल्या वडिलांकडेच शिष्यत्व पत्करून हरीने ज्ञान मिळवले व पुढे हरिपंडित झाला. २६  फेब्रुवारी १५९९, फाल्गुन वद्य षष्ठी यादिवशी एकनाथांनी समाधी घेतली. हा दिवस ‘एकनाथ षष्ठी’ म्हणूनही ओळखला जातो. नाथांनी समाधी घेतल्यानंतर त्यांच्या पादुका नित्यनेमाने आषाढी वारीसाठी पंढरपुरास नेण्यास हरिपंडितांनी सूरवात केली