Azadi Ka Mahotsav Logo
Maharashtra Forest Department Logo

Solapur Forest Department

Tulsi Vrindavan

Saint Chokhamela

Chokhamela Banner

Introduction

The birth of Sant Chokhamela is believed to have occurred in the village of Dehu in the Taluka of Khed in Buldhana district of Vidarbha. Sant Namdev was their guru. Chokhamela was a Vaishnavite poet-saint in Namdev Maharaj’s Warkari sect. Chokhamela was from Mahar caste, that caused much humiliation and disrespect to him. Due to these visible and invisible divisions of society, he faced significant mental anguish. Chokhamela was devoted follower of Lord Vitthal and constantly engaged in chanting His name. However, he always feels sad as he could not enter the temple and meet his god. He always thinks that if all are children of the Vitthal, then why one has to face discrimination?

While working on the construction on the boundry of the village, an accident occurred, killing many laborers, including Chokhamela. As so many were dead under the rubble, it was difficult to identify Chokhamela’s bones. But Saint Namdev recognized them as he could here chant of ‘Vitthal-Vitthal’ from the bones of Chokhamela. He separed and gathered the bones from other bones and built Samadhi near Vitthal temple at Pandharpur.

Around 350 abhangs written by Chokhamela are currently available, which depict their experiences of suffering, pain, neglect, and mental torment. These compositions resonate with their readers and touch their hearts. The entire family of Sant Chokhamela was devoted to Lord Vitthal. Chokha's wife, son Karmamela, sister Nirmalabai, and her husband Banka—all of them expressed their devotion to Vitthal through abhangs. These abhangs are still available today

Chokhamela Story 1
Chokhamela Story 2
Chokhamela Story 3
Chokhamela Story 4
Chokhamela Story 5
Chokhamela Story 6
Chokhamela Story 7
Chokhamela Story 8
Scroll to Top
Pudina Tulas

बेसील तुळस

स्वयंपाकात स्वाद आणि सुगंधासाठी याची पाने वापरली जातात. 

Pudina Tulas

पुदिना तुळस

स्वयंपाकात स्वाद आणि सुगंधासाठी वापरली जाणारी तुळस. याची उंची अतिशय कमी असते. याची पाने लहान व लंबगोलाकार असतात. पानांचा पृष्ठभाग हा थोडा खडबडीत असतो. पाने चुरल्यावर अतिशय सुंदर असा वास पसरतो

Lemon Tulas

लेमन तुळस

याची पाने देखील थोडी लांबट आकाराची असतात. मंद सुगंध असतो. पाने चूरल्यास लिंबासारखा वास येतो

Hanuman Tulas

हनुमान तुळस

याची पाने इतर तुळशींच्या मानाने लांब असतात. ही पाने चुरल्यास त्यांचा मारीगोल्डच्या फुलांसारखा वास येतो.

Sabja Tulas

सब्जा तुळस

आपल्या येथे सब्जाचे झाड खास त्याच्या बियांसाठी लावले जाते. शरीराला थंडावा देणारा सब्जा उन्हाळ्यात महत्वाचा ठरतो. जागोजागी मिळणारा वर्ल्ड फेमस फालुदा, सब्जा शिवाय बनू शकत नाही. या तुळशीची पाने व बिया सरबतात घालून प्यायल्याने उष्णता कमी होते. विंचू दंशावर सब्जा तुळशीचा पाला चुरडून लावला जातो

Vaijayant Tulas

वैजयंती तुळस

अतिशय तीव्र असा सुवास असलेली ही तुळस विशेष औषधी आहे. याची फुले लाल रंगाची असतात. पानांचा चोथा त्वचाविकारांवर वापरला जातो. तसेच न भरणाऱ्या जखमांवरही हा पाला लावला जातो. जंगली पद्धतीने वाढणाऱ्या या तुळशीचे ‘रान तुळस’ असेही नाव आहे

Krishna Tulas

कृष्ण तुळस

या तुळशीचे खोड, पाने, व मंजिऱ्या कमी-अधिक प्रमाणात गडद जांभळ्या रंगाची असतात. उन्हात वाढलेल्या व जुन्या झाडांमध्ये हा रंग जास्त ठळकपणे उठून दिसतो. याच तुळशीला ‘काळी तुळस’, असेही संबोधले जाते. या तुळशीचे पाने खाल्ल्याने सर्दी-खोकला, ताप यावर लवकर आराम मिळतो

Ram Tulas

राम तुळस

राम तुळस ही मोठ्या पानांची, उंच व रानटी पद्धतीने वाढणारी तुळस आहे.  याची पाने पोपटी रंगाची असतात. या तुळशीच्या पानांना लवंग सदृश, मसालेदार असा सुवास येतो. पोटाच्या विकारांसाठी ही तुळस उपयुक्त आहे. या तुळशीला ‘लवंगी तुळस’, असेही संबोधले जाते